Türkiye’nin en iyi erkek oyuncuları ile ilgili bir liste yapmadan önce oyunculuk sanatıyla ilgili biraz bilgi sahibi olmamız gerekiyor. Oyunculuk sanatı ilk olarak tiyatro sahnelerinde icra edilmeye başlamıştır. Daha sonra 1895 yılında Lumiere Kardeşler’in ‘’sinematograf’’ denen bir aleti icat etmesiyle birlikte oyuncular sanatlarını icra edecekleri yeni alanlar bulmuşlardır. Ancak bu durum oyunculuğun iki farklı dala ayrılmasını sağlamıştır:
Türkiye’nin en iyi erkek oyuncuları Tiyatro oyunculuğu ve Sinema oyunculuğu olarak ikiye ayrılmıştır. Başlangıçta çekilen sinema filmlerinde tiyatral oyunculuklar çok göze batar bir durumda değildi. Çünkü sinema sanatı da henüz daha yeni keşfedilmesinden kaynaklı, filmler sanki bir tiyatro oyununu andırır vaziyetteydi. Hatta sinemamızın gelişmesinde büyük rol oynayan ve 1922-1939 yılları arasında Türkiye Cumhuriyetinin yeni kurulduğu ve gelişmekte olduğu dönemde Muhsin Ertuğrul film yapan tek kişi olmuştur.
Muhsin Ertuğrul‘un o dönemde şehir tiyatrolarında baş yönetmen olmasından kaynaklı kış sezonunda seyirciye sunulan tiyatro oyunlarının yaz mevsimi geldiğinde şehir tiyatrolarının tatile girmesiyle birlikte tiyatroda kullanılan dekorların film setine taşınması ve o rolleri oynayan tiyatro oyuncularının aynı zamanda filmlerde de aynı karaktere hayat vermesiyle Türkiye Sinemasında uzun bir dönem tiyatro oyunculuğu ve sinema oyunculuğu kavramları tartışılmamıştır.
Tiyatro Oyunculuğu
Genellikle jest ve mimiklerin yüksek bir şekilde oynandığı ve tiyatro salonlarında en arkadaki seyircinin bile oyuncunun sesini rahatlıkla duyabilmesi için yüksek sesle ve abartılı hareketlerle icra edildiği bir oyunculuk türüdür.
Sinema Oyunculuğu
Tiyatronun tam aksine çekim yapılan kameranın oyuncunun yakın planlar ile yüzündeki en ufak hatları rahatça görebildiği ve sesini ses kayıt cihazlarıyla çok rahatça kayıt edebilmesinden kaynaklı kesinlikle abartılı bir şekilde oyun vermemesi gereken, daha minimal jest ve mimiklerle duygunun yansıtıldığı bir oyunculuk türüdür. Tiyatro oyunculuğuna göre daha doğal ve hayatın içinden olması önemlidir.Ancak sinemanın zamanla kendi kendine bir sanat alanına dönüşmesi ve tiyatroculardan kopmasıyla birlikte, hatta yeni sinemacıların yetişmesi ve sinemayı farklı dillerde icra etmeyi denemeleri sonucunda sinema oyunculuğu yavaş yavaş doğmuştur. Birazdan açıklanacak Türkiye’nin en iyi erkek oyuncuları neden en iyiler sınıfında olduğunu anlamamız için bu tarihsel gelişimi az da olsa bilmemiz gerekmekteydi. Şu an günümüze gelindiğinde ‘’art-house’’ diye adlandırdığımız yani sanat filmlerinin yüzde doksanında genellikle doğal ve sinematik bir oyunculuk tercih edilmektedir. Ticari kaygılı genellikle korku veya absürt komedi olan sinema filmlerinde yine tiyatral oyunculuklar tercih edilebilmektedir. Türkiye’nin en iyi erkek oyuncuları olma noktasında, bu sanatın zamanla nasıl daha iyi ifade edilebilmesi için neler gerektiğini araştıran ve çeşitli metotlar öne süren Konstantin Stanislavski ve Bertolt Brecht gibi üstadlar oyunculuk sanatına yeni soluklar getirmeyi başarmıştır.
Bunların yanı sıra oyunculuk, tiyatro ve sinema oyunculuğunun yanı sıra karakter oyuncusu ve tip oyuncusu olarak da ikiye ayrılmaktadır.
Karakter Oyuncusu
Oynadığı rollere dramatik bir derinlik katan ve aynı zamanda sürekli farklı rollere girebilen oyunculara karakter oyuncusu denilir. Örneğin bir filmde azılı bir suçluyu oynarken, bir diğer filmde iyi ve sevecen bir aile babası karakteriyle karşımıza çıkabilir. Tekdüze bir oyunculuktansa her girdiği rolü farklı ve iyi gözlemlemiş bir şekilde yansıtırlar. Örneğin Cem Yılmaz ‘’Gora’’, ‘’Arog’’ filmlerinde ‘’Arif Işık’’ gibi absürt ve sokak jargonuna sahip bir karaktere hayat verirken, Russell Crowe’un baş rolünde oynadığı bir Hollywood filmi olan ‘Water Diviner’ filminde bir Osmanlı askerini, Yavuz Turgul’un ‘’Av Mevsimi’’ filminde psikopat bir polisi canlandırarak kendisinin sadece bir komedyen değil aynı zamanda çokta iyi bir karakter oyuncusu olduğunu sinemaseverlere kanıtlamıştır. İşte bu yüzden Cem yılmaz ve ekibi için Türkiye’nin en iyi erkek oyuncuları diyebiliriz.
Tip Oyuncusu
Çoğu oyuncu tarafından kaçınılan bir oyunculuk tarzı olmasıyla birlikte genellikle oynanılan karakterlerin tekdüze oluşu ve dramatik bir derinliğinin olmayışı, toplumda alışılmış olan kötü adam tipi, iyi kalpli anne tipi veya mafyatik yakışıklı erkek tipi gibi toplumun büyük bir kesiminin bilinçaltında kabullendiği tiplerdir. Örneğin Erol Taş’ın sürekli olarak Yeşilçam filmlerinde kötü adam tipini canlandırması, Adile Naşit’in sürekli sevecen anne, Kemal Sunal’ın ‘’Şaban’’ karakteriyle Şarlovari absürt tiplere hayat vermesi, Kadir İnanır’ın sert ve maço erkek tiplemeleri bu oyuncuların tip oyuncusu olduklarını bize göstermektedir.
Şu an yapacağımız Türkiye’nin en iyi erkek oyuncuları listesi genellikle sinematik doğal oyunculuk sergileyen ve her oynadığı karaktere farklı derinlikler katan karakter oyuncularından oluşturulan bir listedir. Oynadıkları filmlerle gerek yurt içi festivallerde gerek yurt dışındaki festivallerde gördükleri ilgi ve aldıkları ödüller ile göz önüne alınarak yapılmış bir sıralamadır.
- HALUK BİLGİNER
- ŞENER ŞEN
- CEM YILMAZ
- TANER BİRSEL
- NADİR SARIBACAK
- ERCAN KESAL
listenin başında bu isimler bulunurken devam edecek olursak; birçok farklı karaktere hayat veren, aynı zamanda yönetmenlik, senaristlik ve müzisyenlik de yapan Uğur Yücel, seyircilerin ‘’Leyla ile Mecnun’’ dizisinde ‘’İsmail Abi’’ karakteriyle daha yakından tanınan ve birçok başarılı filme de imza atan Serkan Keskin, jest ve mimiklerini çok iyi kullanmasıyla adeta harikalar yaratan Ahmet Kural, ‘’Muhteşem Yüzyıl’’ dizisinde gösterdiği performans ile uzun yıllar adının Halit olduğunu unutturup seyircinin ‘’Muhteşem Süleyman’’ diye hitap edeceği Halit Ergenç, ‘’Behzat Ç’’ karakteriyle yeni genç bir hayran kitlesi oluşturan Erdal Beşikçioğlu, ‘’Can Manay’’ gibi nevrotik bir karaktere hayat verdiği sıralarda ‘’Arif ve 216’’ filminin ‘’216’’ karakterini çok iyi oynamasıyla adeta seyirciyi şaşkına çeviren Ozan Güven, Nejat İşler, Engin Günaydın, Settar Tanrıöğen ve Çetin Tekindor gibi usta isimler de bu listeye yazabileceğimiz başarılı aktörlerdir.
Peki siz değerli okuyucularımızın bu listede olması gerektiğini düşündüğünüz ünlüler kimlerdir ? Aşağıda yorumlarda bizlere yazabilirsiniz.
